Eti Bakır’ın 1,2 milyar dolarlık yatırımla, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin en büyük özel sektör yatırımı olarak hayata geçirdiği Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi, Ufuk Avrupa’nın (Horizon Europe) “Rekabetçi ve Sürdürülebilir bir Avrupa Batarya Değer Zinciri” başlıklı çağrısından fon almaya hak kazandığı açıklandı.
Eti Bakır, toplam 7 milyon avroluk “Avrupa’nın Pil Hammaddelerine Bağımlılığını Azaltacak Sürdürülebilir Teknolojiler (STREAMS: Sustainable Technologies for Reducing Europe’s Battery Raw Materials Dependance)” başlıklı projede kobalt, nikel, mangan ve lityum bileşikleriyle pilin ana bileşenlerinden olan katot aktif malzemesini üretecek. Eti Bakır tarafından üstlenilen 1,05 milyon avroluk proje bütçesinin 600 bin avroluk kısmının bu program tarafından karşılanacağı duyuruldu.
“Pritten kobalt üretebilen dünyadaki tek tesisiz”
Eti Bakır Mazıdağı Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisi Genel Müdürü Emre Kayışoğlu, Ufuk Avrupa projesindeki bu başarıyla Türkiye’nin, bataryanın sürdürülebilir üretimi ve geri dönüşümünde önemli bir rol üstlendiğini kaydetti. Bakır üretiminde, piritten kobalt üretme kabiliyeti bulunan dünyadaki tek tesise sahip olduklarını kaydeden Kayışoğlu, “Son dönemde özellikle elektrikli araç kullanımının artışıyla bu araçların içindeki bataryaların üretimi ve geri dönüşümü konusu, tüm dünyanın en önemli gündemlerinden biri haline geldi” dedi.
Kayışoğlu, AB’den ‘İklim Geçişine Yönelik Sektörler Arası Çözümler’ hedefini destekleyecek şekilde ‘Rekabetçi ve Sürdürülebilir Bir Avrupa Batarya Değerler Zinciri’ başlıklı bir çağrı yapıldığını anlatarak, şunları söyledi; “Fonlanmaya karar verilen projede aralarında Avusturya, Avustralya, Norveç, ABD, Ukrayna, Finlandiya, İspanya, İngiltere, Belçika ve Polonya’nın da bulunduğu 13 ülkeden 19 şirket ve uluslararası kuruluşun bulunduğu konsorsiyumdaki tek Türk şirket olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Türkiye’nin en önemli bilimsel araştırma kurumlarından biri olan TÜBİTAK RUTE ile aynı projede olmak da bizim için ayrıca gurur kaynağı.”
Lityum iyon bataryaları geliştirilecek
Emre Kayışoğlu, projede; birincil, ikincil kaynaklar ile pil atıklarından sürdürülebilir ve çevre dostu teknolojilerle pil bileşenlerinin sentezleneceğini ifade etti. Projeyle, yüksek enerji yoğunluğuna sahip lityumnikel-manganez-kobaltoksit (NMC) tipi lityum iyon bataryaların geliştirilmesinin hedeflendiğini kaydeden Kayışoğlu, “Projede pilin ana bileşenlerinden olan katot aktif malzemesi için gerekli olan kobalt, nikel, mangan ve lityum bileşiklerinin elde edilmesini biz sağlayacağız.
Katot aktif malzemesi, pilin ağırlıkça yaklaşık yüzde 31’ine sahipken maliyetin ise yüzde 51’ini oluşturuyor” diye konuştu. Kayışoğlu, Ufuk Avrupa projesiyle mevcut kobalt karbonat üretim prosesini ileri saflaştırma yöntemleriyle iyileştirilerek batarya kalitesinde kobalt sülfat heptahidrat geliştireceklerini aktardı. Kayışoğlu, Pirit konsantresi içinde eser miktarda bulunan nikel ve mangan gibi değerli metalleri geri kazanarak yeni ürünler sentezleyeceklerini kaydetti.
